Aşağıda, 1 Ocak 2025 itibarıyla güncellenen ülkelerin ortalama IQ seviyeleri yer almaktadır. Bu çalışma, 2024 yılında bu web sitesinde aynı IQ testini uygulayan, dünya genelinde 1,352,763 kişinin verilerine dayanmaktadır. Haritada gri renkte gösterilen ülkeler, yetersiz veri nedeniyle hariç tutulmuştur.
Ülkelere göre ortalama IQ’nun Doğu Asya’da genel olarak daha yüksek olduğu görülmektedir. Avrupa, Batı Asya, Okyanusya, Kuzey Amerika ve Kuzey Afrika’da ortalama IQ küresel ortalamaya yakındır. Buna karşılık, Orta ve Güney Afrika ile Latin Amerika’da ortalama IQ genellikle ortalamanın altındadır.
SSS
Dünyadaki ortalama IQ nedir?
Dünya genelindeki ortalama IQ 100’dür.
Neden çoğu ülkede ülkeye göre ortalama IQ 100’ün altında?
Bunun başlıca sebeplerinden biri, dünya nüfusunun yaklaşık 18%’ini tek başına temsil eden Çin’dir. Çin, çok yüksek ortalama IQ puanına (107.19) ve büyük bir nüfusa sahip olduğundan, ortalama IQ’su 100’ün altında kalan birçok ülkenin sonuçlarını dengelemektedir.
Ülkelerin nüfusunu ve ortalama IQ’larını dikkate aldığımızda, dünya nüfusunun ortalama IQ’su nihai olarak 100 olmaktadır.
Ülkelere göre ortalama IQ neden farklılık gösteriyor?
Bir ülkenin ortalama IQ’sunu etkileyebilecek çeşitli faktörler bulunmaktadır:
-
Bulaşıcı Hastalıklar: 2010 yılında yapılan bir çalışma, bulaşıcı hastalık oranı yüksek olan ülkelerin genellikle daha düşük ortalama IQ puanına sahip nüfus barındırdığını göstermiştir. Bu hastalıklar, bilişsel gelişimi olumsuz etkileyebilir. Afrika, bulaşıcı hastalıklardan en çok etkilenen kıtadır.
-
Beslenme Alışkanlıkları: 2024 yılında yapılan bir çalışma, iyi beslenme alışkanlıklarına sahip çocukların IQ seviyelerinin diğer çocuklara göre daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Dolayısıyla, iyi beslenme alışkanlıklarına sahip (ve gıda yoksulluğunun az olduğu) ülkeler genellikle daha yüksek ortalama IQ’ya sahiptir.
-
Zihinsel Faaliyetler: 2022 yılında yapılan bir araştırma, düzenli olarak satranç oynamanın çocukların IQ’sunu artırabileceğini göstermiştir. 1962’de yapılan başka bir araştırma ise iki dil konuşan çocukların, tek dil konuşan çocuklardan daha yüksek zekâ test puanları aldığını ortaya koymuştur. Dolayısıyla, ülke kültüründe düzenli olarak zihinsel faaliyeti teşvik eden uygulamalar, ortalama IQ’yu yükseltme eğilimindedir.
-
Genetik: 2013 yılında binlerce ikiz üzerinde yapılan bir çalışma, IQ’nun %50 ila %80 oranında genetik faktörlerden etkilendiğini göstermiştir.
Sonuç olarak, iyi sağlık sistemlerine sahip, sağlıklı beslenmeyi teşvik eden ve vatandaşlarını entelektüel faaliyetlere yönlendiren ülkeler, genellikle daha yüksek ortalama IQ’ya sahip nüfuslar barındırmaktadır.
Genetik, üzerine çevrenin inşa edebileceği sağlam bir temel sunar. Dolayısıyla, iyi genetik faktörlerin iyi bir çevreyle birleşmesi ortalama IQ puanını yükseltme eğilimindedir. Küresel ortalama IQ’nun zamanla kademeli olarak artması beklenmektedir, nitekim 2014 yılındaki bir çalışma, on yılda 2,31 IQ puanlık bir artış gözlemlemiştir. Bu olgu, Flynn Etkisi olarak bilinir.
Bununla birlikte, IQ testinin amacı, nüfusu 100 ortalaması etrafında sınıflandırmaktır. Dolayısıyla, uluslararası IQ testinin algoritması, bu artışı telafi etmek adına ortalama IQ’yu 100’de, standart sapmayı ise 15’te tutacak şekilde uyarlanmalıdır.
Ülkelerin ortalama IQ sıralaması ne sıklıkla güncellenmektedir?
Bu sıralama, her yıl 1 Ocak’ta, bir önceki yılın verilerine dayanarak güncellenir.
Bu sıralama ne kadar güvenilirdir?
Tüm adaylar bu web sitesindeki uluslararası IQ testini yapmıştır. Uluslararası IQ testi, Raven Matrisleri tekniğine dayanır ve kültürel ayrımcılık içermez.
Ülkelerin 83.18%’inden fazlasının ortalama IQ’su, bir önceki yıldan en fazla 2 puan farklılık göstermektedir.
Tüm test sonuçları sıralamaya dahil ediliyor mu?
Yıllık IQ sıralamaları oluşturulduğunda, testi birden fazla kez yapan adayları, olası botları ve “şüpheli” olarak değerlendirilen adayları çıkaran oldukça katı bir filtre uygulanır. Bu filtre, ana sayfadaki “son sonuçlar” bölümünde gösterilen sonuçlara henüz uygulanmaz, yalnızca yıllık sıralamalar oluşturulurken devreye girer.
Sonuçları filtrelemek ve çoğunlukla gerçek (otantik) sonuçları elde etmek için kullanılabilecek bazı kriter örnekleri: IP adresi, takma ad (rumuz), e-posta adresi ve ödeme bilgileri.
Tam olarak aynı seçim kriterleri, istisnasız tüm ülkelerde uygulanır.
Neden nüfusu daha az olan bazı ülkelerde, nüfusu daha fazla olan ülkelerden daha çok aday var?
Bunun birkaç nedeni olabilir, örneğin :
- Farklı ülkelerde IQ testlerine yönelik genel ilgi düzeyi değişkenlik gösterebilir. Belli dönemlerde veya belirli bölgelerde, trendler ya da medya/sosyal olaylar daha çok adayın teste girmesine yol açabilir.
- Birçok aday, uluslararası IQ testini arama motorları üzerinden bulmaktadır. Arama motorları, ülkeye, dile ve kullanılan arama motoruna bağlı olarak bu siteyi farklı oranda öne çıkarabilir.
Dolayısıyla, her ülkeden gelen aday sayısı; iç dinamiklere, dillere, arama araçlarına ve yıllara göre önemli ölçüde değişebilir.
Bazı ülkelerin aday sayısı çok az görünüyor. Yine de neden dahil ediliyorlar?
Bazı ülkeler 1000’den az adaya sahip olduğu için temsil gücü düşük gibi görünebilirler.
Bununla birlikte, bu ülkelerin geçen yıl elde ettikleri ortalama puan ile bu yılki ortalamalarını karşılaştırdığımızda, %92’sının ortalama IQ puanı benzer kalmıştır (< 2 puan fark). Dolayısıyla, bu ülkelerin ortalama sonuçları, daha geniş katılımcı kitlesine sahip ülkelerin sonuçlarına kıyasla anlamlı derecede daha az güvenilir görünmemektedir.
Olası yanlılıklar
Adaylar, ülkelerinin genel nüfusunu eksiksiz temsil etmemektedir; zira üç ortak noktaları vardır :
- İnternete erişimleri vardır
- IQ testine girme ilgisine sahiptirler
- Uluslararası IQ testine katılmışlardır
Bu nedenle, bu sıralama esasen internette IQ testi yapmak isteyen ve uluslararası IQ testini tamamlayan internet kullanıcılarına göre ülkeleri karşılaştırır. Genel olarak, internete erişimi olmayan veya IQ testi yapmaya istekli olmayan kişilere kıyasla internet kullanıcılarının IQ puanlarının ortalama olarak biraz daha yüksek olması muhtemeldir. Ayrıca, uluslararası IQ testi Raven Matrisleri yöntemini temel alır ve küresel veri tabanına dayanarak IQ puan hesaplama algoritmasını geliştirmiştir; ancak IQ puanı sonuçları sadece gösterge niteliğindedir ve psikolojik danışmanın yerine geçemez.
Yine de aynı tip katılımcı profili her ülkede de mevcuttur. Ve sonuçlara göre, ülkelerin yaklaşık %83.18’i, bir önceki yıla benzer bir ortalama IQ puan tahminini korumaktadır. Dolayısıyla, uluslararası IQ testi metodolojisine göre ülkeler arasında gerçekten ortalama IQ farklılıkları gözlemlenmektedir; bu sıralama da bu farklılıkları yansıtmaktadır.